50 keer dezelfde vraag: hoe we de bewoner écht centraal kunnen stellen tijdens bewonersavonden

Hoe we de bewoner écht centraal kunnen stellen tijdens bewonersavonden

Als omgevingsmanager kom ik ze binnen ieder project tegen: bezorgde burgers. Mensen die veel vragen hebben over een project. Of die op een informatieavond het liefst 50 keer dezelfde vraag stellen, maar steeds in een ander jasje. Mensen die oprecht bezorgd zijn over wat er met hun omgeving gaat gebeuren en daardoor veel aandacht nodig hebben op een bewonersavond. En waarvan we ons als omgevingsmanagers tijdens zo’n avond altijd afvragen: kunnen we deze mensen wel genoeg bieden? Worden hun vragen wel voldoende beantwoord? Is de boodschap die wij voor ogen hebben, ook wat mensen willen weten?

Als dat niet zo is, is dat niet alleen vervelend voor deze bewoners, maar ook voor het project. Want wanneer bezorgde burgers zich niet gehoord voelen, kunnen deze mensen zomaar roet in het eten gooien. Bezwaren indienen tegen een project, buren opruien of openlijk protest aantekenen… Dat komt de voortgang van een project niet ten goede.

Met klassieke bewonersavonden kunnen we de omgeving - of het nu de stille meerderheid is, bezorgde burgers of belangenverenigingen - eigenlijk niet goed bedienen. Mensen werden in een zaaltje gezet, we gaven een presentatie over het project, en na afloop was er bijna altijd te weinig tijd voor vragen. En dan komt prompt die ene vragensteller met zijn 50 vragen, waardoor de rest juist met vragen blijft zitten. En als je pech hebt, drukt een felle negatieve buurtbewoner bovendien zijn stempel op de hele avond. Dat moet anders kunnen! Minder zenden, meer luisteren. Klantgerichter. Relevant voor iedereen, van stille muurbloem tot assertieve vragensteller. Daarom ontwikkelden we een nieuwe vorm voor onze bewonersavonden: de bewonersavond in inloopvorm. Een saaie presentatie wordt zo ineens een soort museumbezoek. We geven de informatie op grote borden, als een soort tentoonstelling. We spelen filmpjes af, hebben stukken tekst uitgewerkt en tonen afbeeldingen. Terwijl mensen rondlopen door de ruimte, gaan wij met ze in gesprek. Wat vind je hiervan? Wat zou je anders willen? Wat zou je hier nog terug willen zien?

Deze vorm heeft naar mijn idee alleen maar voordelen. Zo gaan we op deze manier vanaf het begin met mensen in gesprek. In plaats van alleen maar te zenden, denken we samen met de bewoner na over hoe je dingen op een bepaalde manier kunt inrichten. Zonder dat het een wij-jullie-verhaal wordt. Daarnaast krijgt iedereen op deze manier de kans om de voor hem of haar relevante informatie tot zich te nemen. De één is wellicht geïnteresseerd in de planning van een project, de ander in de milieuaspecten, weer een ander wil vooral weten wat er tegen geluidsoverlast wordt gedaan of hoe het zit met de bereikbaarheid van zijn of haar woning. Waarom zou je iedereen dan hetzelfde verhaal voorschotelen? Met de museumopstelling kan iedereen zelf de informatie lezen of bekijken die voor hem of haar relevant is. Nóg een voordeel hiervan is dat iedereen direct de kans krijgt om vragen te stellen. Door één-op-één met mensen in gesprek te gaan, is de drempel veel lager. Ook mensen die verlegen of gesloten zijn, voelen zich zo (in de loop van de avond) vrijer om te praten. Bovendien is er veel meer tijd om vragen te stellen, omdat er geen tijdrovende presentatie wordt gegeven.

En dan is er nog het sociale aspect. Tijdens een bewonersavond in inloopvorm is er veel meer ruimte voor buren om elkaar te ontmoeten. Zij gaan met elkaar in gesprek: wat vind jij er eigenlijk van? Ze krijgen de ruimte om bij elkaar hun verhaal te doen. Soms is dat klagen en mopperen, maar vaak toetsen bewoners bij elkaar hun ideeën. Klopt het hoe ik ernaar kijk? Ze voelen zich gesteund door elkaar. Voor hen waardevol, maar ook voor ons, want deze gesprekken geven ons de mogelijkheid om te peilen wat het sentiment is. En om buren die elkaar meetrekken in een negatieve spiraal, direct met concrete antwoorden weer uit die spiraal te trekken.

Nog een laatste voordeel dan: bewoners zijn niet aan een specifieke tijd gebonden. Sport je bijvoorbeeld tot 21u? Geen probleem, dan kom je gewoon om 21.15u. Met een bewonersavond in inloopvorm stellen we de bewoner dus in alle opzichten centraal. Precies wat we altijd beogen, maar wat met dit soort avonden voorheen toch maar matig lukte. De reacties van zowel bewoners als gemeente en andere stakeholders zijn dan ook unaniem positief. En terecht: het is leuker én effectiever! Ik zie dan ook een mooie toekomst voor deze bewonersavonden. Laat die 50 vragen maar komen!